Uit ons magazine: “We hebben de gehele samenleving nodig”

Gyzlene Kramer-Zeroual en Patrick van Luijk zijn voorzitter respectievelijk vicevoorzitter van de New Economy-werkgroep van VNO-NCW regio Rotterdam, die als doel heeft om bewegingen in gang te zetten die jonge en innovatieve ‘changemakers’ samenbrengen, om gezamenlijk te werken aan brede welvaart voor toekomstige generaties. Ze gaan in gesprek over hoe bedrijven toegankelijk kunnen zijn voor een diverse groep potentiële werknemers.

Dit is een artikel uit ons magazine. Bekijk hier de volledige uitgave!

Foto: Eric Fecken

Gyzlene Kramer–Zeroual is programmadirecteur strategie & gelijke kansen bij Albeda, een grote ROC-instelling in de regio Rotterdam. In die functie is ze bezig met sociale innovatie, maatschappelijke impact en verandermanagement. “Het MBO is de ruggengraat van onze samenleving. De beroepen zijn soms wat onzichtbaar, maar wel onmisbaar. We zijn heel praktijkgericht en onze opleidingen staan daarom in goede verbinding met het bedrijfsleven. Transities die gaande zijn bij bedrijven, sijpelen daarom ook bij ons door.”

Patrick van Luijk is oud-Olympiër en heeft na zijn sportcarrière BioCheck opgezet, een bedrijf dat ondersteuning biedt bij het voorkomen en herstellen van vermoeidheidsklachten voortkomende uit verschillende oorzaken zoals stress, burn-out, ziekte of trauma. “Op basis van data helpen wij organisaties om medewerkers vitaal en energiek te houden. Dat zorgt voor minder uitval, maar bovenal voor medewerkers die zich fit voelen.”

Een volledig ecosysteem

“Ik geloof heel erg in publiek-private samenwerkingen”, stelt Gyzlene. “Daarom vind ik het ook mooi dat we vanuit de New Economy-werkgroep zoveel organisaties en disciplines bij elkaar brengen om de uitdagingen in de samenleving gezamenlijk aan te pakken. Iedereen loopt tegen dezelfde vraagstukken aan, bijvoorbeeld als het gaat om de krappe arbeidsmarkt. We zitten allemaal in een transitie naar de economie van de toekomst en daar is een verandering in de mindset voor nodig. Organisaties kijken steeds meer naar hun eigen maatschappelijke impact; dat is een andere manier van kijken naar je doelen.”

Volgens Patrick gaat het ook om een andere blik op mensen. “Bijvoorbeeld in het onderwijs moeten we kijken naar hoe mensen met elkaar omgaan, de aandacht die we hebben voor de gesteldheid van anderen. Zulke aspecten zijn enorm belangrijk en het is waardevol om daarin te kunnen groeien. We moeten juist verbinding zoeken tussen verschillende mensen en bevolkingslagen om elkaar te begrijpen. We zien wat anderen doen, maar begrijpen nog niet waarom ze dat doen. Daarin ontbreekt het aan communicatie”, vindt hij.

“Het onderwijs kan het niet alleen”, reageert Gyzlene. “Onze samenleving is nog niet inclusief, er worden nog steeds mensen buitengesloten. Denk aan stagediscriminatie. Om dat te veranderen, is de gehele samenleving nodig, een volledig ecosysteem. Het gaat om het creëren van een cultuur waarin iedereen zich welkom en veilig voelt. Om te beginnen moet je erkennen dat de cultuur binnen je organisatie nog niet volledig inclusief is. Visie en leiderschap zijn daarin essentieel. Vervolgens moet je kijken wat je dan moet aanpassen”, stelt zij.

Kijken naar mensen

Gyzlene vervolgt: “De wereld verandert continue, en zeker tegenwoordig gaat dat sneller dan we denken. Dat betekent echter ook dat er een kloof kan ontstaan, bijvoorbeeld tussen mensen die wel of niet digitaal vaardig zijn. Het onderwijs moet een gelijkmaker zijn, ook als het gaat om een kloof tussen mensen met andere culturele achtergronden. We moeten anders kijken naar talent en ons veel meer richten op capaciteiten die mensen hebben.”

Patrick valt haar bij. “Wij selecteren mensen puur op basis van kwaliteit. Het gaat niet om wie je bent of hoe je eruit ziet, maar om wat je capaciteiten zijn, de output die je levert. Daardoor is het team van ons bedrijf erg divers, omdat we kijken naar welke prestaties iemand kan leveren. Je moet je niet blindstaren op de vraag of bepaalde karakters bij elkaar passen en het kan soms oncomfortabel zijn om voor iemand te kiezen die totaal niet op jezelf lijkt. Maar wanneer iemand meerwaarde levert, willen anderen daar graag mee samenwerken. Ongeacht wie je bent of hoe je eruitziet”, gelooft Patrick.

“Het is inderdaad een natuurlijke neiging om mensen te selecteren die op jou lijken, maar het gaat om de vraag: ben je bereid je invloed te delen met mensen die anders zijn dan jij?”, stelt Gyzlene. “Ook in bijvoorbeeld de politiek zijn mensen nodig die hun bereidheid daartoe laten zien. Die stap moet je echt zetten, anders verandert er niets.” Patrick beaamt dat zulke rolmodellen nodig zijn, om van bovenaf een organisatie te kunnen veranderen.

Prikkels

De vraag die opkomt is of er dan geen quota nodig zijn. “Daar ben ik geen voorstander van”, is Patrick duidelijk. “Je selecteert dan niet op de output die iemand levert, maar op basis van het quotum. Als iemand dan geen meerwaarde levert, wordt het vooroordeel dat diegene ongeschikt is enkel bevestigd. Die rolmodellen moeten echt op basis van kwaliteit komen bovendrijven, en niet op basis van quota.”

“Toch werken quota wel”, meent Gyzlene. “Zonder externe prikkel om iets te veranderen, gebeurt er niets. Die externe stimulans kan nodig zijn en ik geloof niet dat quota leiden tot de ‘excuustruus’. Het vraagt organen om een andere manier van kijken, om uit hun comfort zone te stappen. Ik ben alleen bang dat de oude patronen terugkeren zodra je quota weghaalt en diversiteit niet doorsijpelt naar de plekken waar macht en invloed zich bevinden. Echte verandering komt pas als er de overtuiging is dat diversiteit echt tot meer resultaat leidt.”

Daar is Patrick het mee eens. “Quota zijn externe prikkels, maar er is intrinsieke motivatie nodig om echt succes te boeken. Anders is het slechts tijdelijk succes. Iedereen is geneigd in zijn eigen bubbel of netwerk te blijven, maar dat houdt een scheiding in stand. En dat moeten we doorbreken.”