Oproep EBZ: investeer in innovatie en toekomstbestendige infrastructuur

In een tijd waarin Nederland voor grote uitdagingen staat, is er een dringende behoefte aan een gezamenlijke visie op de toekomst. Woensdag 24 januari vergadert de Tweede Kamer over het verdienvermogen van Nederland: een cruciaal moment waar de grote opgaven worden besproken. Om deze reden presenteert de Economic Board Zuid-Holland, waar ook VNO-NCW West deel van uitmaakt, drie concrete adviezen aan de Tweede Kamer met betrekking tot Infrastructuur, Industriebeleid en Innovatie. Door voort te bouwen op onze strategische geografische ligging en de hier aanwezige sleuteltechnologieën kunnen we floreren. Laten we samen werken aan een veerkrachtig Nederland dat klaar is voor de uitdagingen en kansen die de toekomst biedt.

De Tweede Kamer debatteert aanstaande woensdag over het verdienvermogen van Nederland. Een cruciaal onderwerp voor onze toekomst. We staan namelijk voor grote opgaven. De bestaanszekerheid van mensen staat onder druk en ondernemingen moeten veel veranderingen doorvoeren om fit te zijn voor de economie van de toekomst. De politiek staat voor belangrijke keuzes die van invloed zijn op ons allemaal. Gelukkig hebben we ook veel in huis om samen de uitdagingen aan te kunnen. Strategisch gelegen aan het begin van meerdere Europese transportcorridors én met de aanwezigheid van sleuteltechnologieën die essentieel zijn voor ons welzijn, onze welvaart en onze weerbaarheid, heeft Nederland de mogelijkheid om geopolitieke stormen goed te doorstaan. Dit vraagt wel om slim, samenhangend beleid en strategische investeringen. In Zuid-Holland werken private en publieke sleutelspelers intensief samen om de economie te vernieuwen, versterken en toekomstbestendig te maken, maar de nationale opgaven kunnen wij natuurlijk niet alleen aan. Daarom werken wij graag samen met de Rijksoverheid.

Ondernemingen, kennisinstellingen en overheden uit Zuid-Holland, verenigd in de Economic Board Zuid-Holland, geven graag drie concrete adviezen aan de Tweede Kamer: 

#1. Infrastructuur: maak deze toekomstbestendig

Zonder energie komt alles tot stilstand en daarom is netcongestie zo’n groot probleem. Versnelde uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet en het slim gebruik maken van alle beschikbare toekomstbestendige energievormen is dus pure noodzaak. Daarnaast moet er een goede grondstoffen- en digitale infrastructuur zijn die bijdraagt aan energiezekerheid, energieveiligheid en onafhankelijkheid. Verder moet er ruim baan gegeven worden voor innovaties op het gebied van lokale energiehubs en slimme energienetwerken. Tot slot zijn ook investeringen in spoor-en weginfrastructuur essentieel voor de bereikbaarheid van woningbouwlocaties, bedrijventerreinen en draagt fysieke mobiliteit bij aan sociale verbindingen.

#2. Industriebeleid: stel het toekomstig verdienvermogen van Nederland veilig

Schaarse ruimte vraagt om ruimtelijk ordening die gericht is op transities. Zo krijgt de industrie ruimte om zich te richten op toekomstbestendige verdienmodellen. Daar hoort ook een kenbaar, betrouwbaar en voorspelbaar overheidsbeleid bij dat bijdraagt aan een goed investeringsklimaat, inclusief financiële en fiscale instrumenten voor een gezond vestigingsklimaat.

#3. Innovatie: maak gebruik van aanwezige sleuteltechnologieën voor weerbaarheid 

Voor goed onderwijs, onderzoek en ontwikkeling zijn voldoende investeringen noodzakelijk. Er moet een tandje bij. Voor de arbeidsmarkt is de belangrijke vraag: hoe blijft het juiste talent beschikbaar? Waar is om- en bijscholing mogelijk en waar is internationaal talent pure noodzaak?

Extra aandacht voor Zuid-Hollandse innovatieclusters in de aanloop naar het Commissiedebat

Tot slot heeft Nederland een aantal innovatieclusters die steun verdienen van de Rijksoverheid omdat zij beschikken over sleuteltechnologieën voor het oplossen van (inter)nationale vraagstukken. In Zuid-Holland gaat het daarbij om:

• Lucht- en ruimtevaarttechnologie: technologie en informatie voor veiligheid, communicatie, landbouw en waterbeheersing. Denk aan laser-satellietcommunicatie, maar ook aan drones en duurzame vliegtuigtechnologie.
• Biotech en gezondheid: biotechnologie levert een belangrijke bijdrage aan nationale en internationale doelstellingen op onder meer het terrein van gezondheid (denk aan nieuwe cel- en gentherapieën voor patiënten met een tot voor kort moeilijk of niet te behandelen ziekte), circulaire economie (denk aan CO2-reductie en biodiversiteitsbehoud) en verduurzaming en transformatie van voedselproductie (denk aan klimaatresistente gewassen en vervanging van dierlijke eiwitten).
• Chemische technologie: de chemische industrie maakt de grondstoffen voor alle dagelijkse producten én is daarmee een belangrijke toeleverancier voor de maakindustrie en andere sectoren. Geef de sector een betrouwbaar groeipad voor circulaire en biobased grondstoffen. Dit biedt bedrijven de zekerheid om te investeren en verder te verduurzamen. Op deze manier ontstaat er een toekomstbestendige sector die zorgt voor duurzame producten én strategische autonomie.
• Digitaal: robotica, artificiële intelligentie en 5G die de mens ondersteunt in bouw, industrie, infra en zorg. Hiermee kunnen producten en diensten slimmer en sneller geleverd worden, zodat er minder werknemers nodig zijn en de arbeidsproductiviteit wordt verhoogd.
• Glastuinbouw: technologie voor productie van gezond eten, overal: 80% wereldwijde kassen op basis van Nederlandse technologie en 40% mondiale groentezaden. Hiermee wordt niet alleen bijgedragen aan de voedselzekerheid in Nederland, deze kennis kan over de hele wereld worden verkocht en ingezet.
• Maritiem & Offshore: Nederlandse maritieme kennis biedt kansen in (aanleg voor) energieproductie en -transport (systemen en vaartuigen). Daarnaast gaat het om de bescherming van vitale functies op zee. Nederland is het maritieme centrum van Europa en het hart van het cluster bevindt zich in Zuid-Holland: van de Tweede Maasvlakte tot aan Gorinchem.
• Quantum en Semicon: sleuteltechnologie voor veiligheid en beleid gebaseerd op de best beschikbare informatie over doelmatigheid en doeltreffendheid. Waar een gewone computer miljoenen jaren voor nodig heeft, kan een quantumcomputer dat straks binnen enkele minuten. Bijvoorbeeld onderzoek naar nieuwe medicijnen of materialen, het extreem goed beveiligen van een netwerk of het verhogen van het rendement van zonnepanelen of kunstmest. Nederland loopt (nog) voorop in de ontwikkeling van deze veelbelovende technologie, en dat biedt unieke kansen op een duurzaam verdienvermogen.

De oproep van Economic Board Zuid-Holland sluit goed aan bij het missiegedreven innovatiebeleid. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat schrijft daarover: In het missiegedreven innovatiebeleid werken overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en andere stakeholders samen aan innovatie voor economische en maatschappelijke impact. Dit doen we aan de hand van missies. Deze inzet bundelen we in gezamenlijke Kennis- en Innovatieagenda’s (KIA’s). Departementen kunnen de missies daarnaast ook inzetten als richtinggevend kader voor hun publieke inzet op kennis en innovatie. Het Kennis en Innovatieconvenant (KIC) weerspiegelt de inzet en de middelen die publieke en private partners bundelen voor onderzoek en innovatie op de missies. Op deze manier kunnen we met innovatieve oplossingen nationaal en internationaal bijdragen aan maatschappelijke uitdagingen en zo economische kansen verzilveren.