Uit ons magazine: “Samen zoeken naar oplossingen”

Na ruim drie jaar als voorzitter neemt Henk Markerink afscheid van VNO-NCW Metropoolregio Amsterdam. Per 1 september heeft hij het stokje doorgegeven aan Haico Spijkerboer, partner bij Boer & Croon. Samen kijken ze naar de uitdagingen van de afgelopen periode en de komende jaren. “Wij kunnen juist bruggen slaan tussen verschillende sectoren, perspectieven en organisaties.”

Dit is een artikel uit ons magazine. Bekijk hier de volledige uitgave!

Foto: Richard Rood

Henk is jarenlang directeur van de Johan Cruijff Arena geweest en was afgelopen jaren voorzitter van VNO-NCW Metropoolregio Amsterdam. “We begonnen nog in de coronaperiode, waarin we enkel digitaal vergaderden. In die eerste periode lag de focus vooral op het helpen van bedrijven door deze moeilijke periode heen. Toen de zaken weer op gang kwamen, hebben we ook tijd gehad om de organisatie van VNO-NCW Metropoolregio Amsterdam verder te versterken. Bij VNO-NCW West staat sinds anderhalf jaar een vernieuwde organisatie waarmee we richting de toekomst kunnen werken aan oplossingen voor belangrijke thema’s”, stelt Henk tevreden vast.

Essentiële banen

Eén van die thema’s is de arbeidsmarkt. “De vraag vanuit werkgevers en het aanbod vanuit het onderwijs is niet altijd even goed op elkaar afgestemd”, vindt Haico. “Er worden veel jonge mensen theoretisch geschoold op het gebied van techniek, digitalisering et cetera, en daar is natuurlijk ook vraag naar gezien de grote uitdagingen op het gebied van energietransitie en de arbeidsproductiviteit die afneemt. Maar we moeten jongeren ook blijven aanmoedigen om een praktisch vak te leren. Er zijn heel veel mooie beroepen waar ook enorme personeelstekorten zijn. We hebben dit jaar daarom ook het stagepact ondertekend, zodat per jaar 40.000 mbo-studenten in de praktijk een vak kunnen leren en daar een eerlijke vergoeding voor krijgen. Daar werken bedrijven graag aan mee. En ook met het regionaal werkcentrum wordt het makkelijker voor bedrijven om mogelijke werknemers te vinden.” Toch ziet hij ook een rol voor de overheid. “Er zijn de komende jaren een hoop uitdagingen die de brede welvaart in onze regio bedreigen. De vergrijzing is een feit in Nederland, maar ook politieke keuzes als bezuinigingen op onderwijs en innovatie hebben een negatief effect op duurzame economische groei. Investeringen in onderwijs zijn dan ook echt hard nodig”, meent Haico.

“We hebben iedereen nodig om alle vacatures in te vullen, want alleen zo kunnen we de samenleving draaiende houden”, vult Henk aan. “We kunnen nou eenmaal niet alles automatiseren. Steeds meer werknemers zijn theoretisch opgeleid, maar er zijn gewoon een hoop essentiële banen waar we praktisch opgeleide werknemers voor nodig hebben. Dat betekent dat we ook arbeidsmigratie nodig hebben.” Ook Haico vindt dat VNO-NCW Metropoolregio Amsterdam “een rol kan spelen om partijen bij elkaar te brengen op dit gebied. De overheid moet samen met bedrijven willen werken.” Dat onderschrijft Henk van harte. “Het gemeentebestuur heeft soms een vertekend beeld van het bedrijfsleven. Daarom moeten we ook zelf oplossingen aandragen richting de lokale politiek.”

Regionaal verbinden

Haico noemt mobiliteit als tweede prioriteit. “We blijven ons natuurlijk inzetten voor het doortrekken van de Noord/Zuidlijn. Lokaal waren daar de handen al voor op elkaar, hopelijk gaat het Rijk ook definitief overstag, al laat de begroting dat nog niet duidelijk zien. Het creëert meer lucht voor treinen rondom Schiphol, wat ook het aantal korte afstandsvluchten kan verminderen. Daarmee blijft Amsterdam ook goed bereikbaar, net als de verdere regio.”

“Daar is het ons tenslotte om te doen. Wij zijn als VNO-NCW Metropoolregio Amsterdam de enige partij die de gehele regio verbindt: wij kijken over gemeentegrenzen heen en willen mensen echt verbinden”, vult Henk aan.

Haico: “Schiphol heeft een grote regionale economische functie. Ook als het gaat om het vestigingsklimaat is Schiphol belangrijk, maar we moeten wel keuzes maken. De leefomgeving moet ook gewaarborgd blijven. Dat kan betekenen dat je een belangrijke functie als hub behoudt, maar pijnlijke keuzes moet maken die bijvoorbeeld de almaar groeiende stroom toeristen gaan raken.”

Henk: “Dit is natuurlijk een gevoelig thema, en wat je steeds meer ziet is enorme polarisatie in de samenleving op tal van terreinen. Dat zorgt ervoor dat het steeds moeilijker is om genuanceerd discussies te voeren. Terwijl het juist nodig is om feitelijk en genuanceerd te blijven, zodat we samen kunnen kijken wat werkt binnen de gehele vervoerssector, ook als het gaat om havens en treinen.”

Haico: “Ik wil integraal maar ook per sector kijken wat er nodig is. Dat geldt voor veel thema’s. De zero-emissie stadslogistiek is bijvoorbeeld onvermijdelijk, maar de gemeente moet goed kijken naar wat haalbaar is en duidelijk communiceren over wie waarmee aan de slag moet. Het beleid moet stabiel en betrouwbaar zijn om oneerlijke concurrentie te voorkomen en ook de faciliteiten moeten op orde zijn, zoals sterke kades in Amsterdam en voldoende laadpalen. Sowieso staat de bereikbaarheid van de binnensteden onder druk: gemeentebesturen moeten ruimte blijven bieden aan ondernemers om hun werk te doen.”

Gevecht om de ruimte

In die binnensteden is hoe dan ook een gevecht om de ruimte gaande, meent Haico. “Er is een enorme vraag naar de ontwikkeling van woningen op plekken waar bedrijven gevestigd zijn. Wij vinden dat iedere vierkante meter die wordt ingepikt, gecompenseerd moet worden. Bedrijven hebben het vaak moeilijk om uit te breiden of zich op een andere plek te vestigen. Maar ook op het stroomnet vindt een gevecht om de ruimte plaats. Netcongestie is echt een enorm probleem. De capaciteitsproblemen zullen niet op korte termijn opgelost zijn, dus we moeten met elkaar kijken hoe we via lokale samenwerking en slimme energietoepassingen toch kunnen voorzien in de behoefte. Mooie voorbeelden zijn er al. Wij kunnen dan ook een rol spelen als smeerolie om bedrijventerreinen met elkaar te verbinden en beter te organiseren, en kijken hoe nieuwe toepassingen kunnen bijdragen en door kennis en ervaringen uit te wisselen. Zo creëren we duurzame en toekomstbestendige bedrijventerreinen.”

Henk: “Ook de rest van onze economie moet toekomstbestendig zijn. Denk aan het Amsterdam Science Park, waar nieuwe grote bedrijven kunnen opkomen. Dat moet je ook faciliteren. Een goed vestigingsklimaat geeft een enorme impuls aan de economie van de regio, dus daar moeten we in blijven investeren. Maar dat er voldoende woningen moeten zijn voor werknemers, is natuurlijk ook evident.”

Haico: “En met innovatie, bijvoorbeeld in de zorg, moeten we ook onze arbeidsproductiviteit op peil houden. Onderwijs is daar natuurlijk onmisbaar voor. Maar innovatieve bedrijven die hard groeien, moeten we koesteren en faciliteren.”

Bruggen slaan

“Na de covidproblematiek kwamen weer allerlei nieuwe problemen op waar we het hoofd aan moesten bieden. Maar je merkte dat er na de coronacrisis veel polarisatie ontstond op verschillende gebieden”, stelt Henk vast. “Ik denk dat onze vereniging juist bruggen kan slaan tussen verschillende sectoren, perspectieven en organisaties.” Haico is het daar tot besluit mee eens. “Ik denk dat wij een rol hebben om niet alleen de belangen van bedrijven te behartigen, maar ook om partners bij elkaar te brengen en samen naar oplossingen te zoeken op de belangrijke thema’s. Het inspireert mij als voorzitter en geeft ons als team energie om zo met elkaar lastige dilemma’s in de regio aan te pakken.”